Giải bài toán tăng giá sau điều chỉnh giá điện, xăng dầu

Đại diện nhiều doanh dịch thuật huế nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng, vật liệu xây dựng và tiểu thương ở nhiều chợ bán sỉ tại Hà Nội, TP.HCM cho hay, giá cả trong các tháng tới sẽ bắt đầu tăng. Giá tăng một phần do cớ: Chịu tác động của tăng giá điện và giá xăng tăng mạnh. Chủ nhiều doanh nghiệp ngành xây dựng như sắt, thép, xi măng..., thậm chí giá nhân lực xây dựng cũng đang “nước nổi, bèo nổi” tăng theo. Dòng xoáy tăng giá dần xuất hiện.

Gần như tiên phong trong nhóm các doanh nghiệp sản xuất, đại diện nhiều doanh nghiệp ngành xi măng cho hay, phí tổn điện chiếm trên 10% chi phí sản xuất khiến sản xuất clinker đội thêm khoảng 7.500 đồng/tấn và xi măng tăng thêm khoảng 20.000 đồng/tấn. Với các doanh nghiệp ngành thép, mức tăng giá cũng trong khoảng từ 100.000 - 200.000 đồng/tấn. So với mức tăng giá điện 8,36% từ cuối tháng 3/2019, mức tăng này của các doanh nghiệp có gì đó sai sai. Về bản chất, nhiều doanh nghiệp ngành thép và xi măng đã rậm rịch tăng giá bán lên khoảng 10% ngay từ sau Tết Nguyên đán, trước cả thời điểm tăng giá điện chính thức được áp dụng. Việc doanh nghiệp “đón sóng” vin cớ giá điện tăng để tăng giá bán là chuyện có thể hiểu và nhìn thấy khá rõ.

Với các mặt hàng cần yếu và tải, giá hàng hóa tăng cũng được thông tin với lý do giá xăng tăng quá mạnh nên phải tăng giá để bù đắp phí, do phí nhiên liệu chiếm đến 35% giá cước vận tải. Do đó, giá xăng dầu tăng tất nhiên ảnh hưởng đến cước vận chuyển. phần nhiều hiệp đồng tải được ký kết dài hạn nên khi giá xăng dầu tăng buộc chủ xe phải đàm phán lại với khách hàng.

Với mức tăng mới này, các doanh nghiệp phải hà tằn hà tiện điện, phải sử dụng điện vào thời khắc giá thấp như đêm và tính tình, tiền điện cũng như cước chuyển vận sao cho sản phẩm đầu ra tăng ở mức hợp lý. Nếu không thì doanh nghiệp trong nước không cạnh tranh được với hàng Thái Lan, Malaysia hay thị trường ASEAN. Thị trường giờ không còn là thị trường của chúng ta nữa mà của toàn khu vực. Ngoài yếu tố lạm phát, các doanh nghiệp phải nắm giữ thị trường trong nước, tránh thị trường trong nước rơi vào tay nước ngoài. Đây là núm vượt khó khăn sau tăng giá điện và xăng.

Các chuyên gia dự báo, một làn sóng tăng giá có thể cũng xảy ra với các doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực. Nhưng nhìn tổng thể, mức tăng giá sẽ tụ hội ở những

doanh nghiệp làm ăn không hiệu quả. Tăng giá vì tác động giá xăng, giá điện chỉ là cái cớ để nhiều đơn vị kiêng kị lợi nhuận gia tăng, bù đắp cho việc quản lý, kinh dinh yếu kém. Lý luận này cũng khá hợp lý khi nhiều doanh nghiệp sản xuất rất lớn tuyên bố không tăng giá bán để giữ chân khách hàng. Phần phí nảy sinh được bù đắp từ việc tăng hiệu quả quản trị và tằn tiện trong sinh sản. Điểm cộng sẽ được tính cho các doanh nghiệp có tầm nhìn xa, hướng tới người tiêu dùng bằng cách không tăng giá bán trong trường hợp này.

Nếu ngó thực tiễn, tác động của tăng giá vững chắc là có nhưng tác động ở mức nào cần thời kì để kiểm chứng.

Thực chất, tâm lý người dân và doanh nghiệp không ai muốn tăng giá điện cũng như các loại năng lượng như xăng dầu..., nhưng để cân đối nền kinh tế một cách đa chiều thì cần thiết phải tăng. Hơn nữa, lý do chính của việc tăng giá điện là để tiến dần đến kinh tế thị trường. Trước đây, giá vật liệu đầu vào còn có nhân tố bảo trợ của Nhà nước nhưng nay giá đầu vào không được bảo trợ. Việc điều chỉnh giá điện cũng như các mặt hàng khác trong năm nay phải tương đối cân nhắc để bảo đảm không dồn việc tăng giá nhiều trong một năm sẽ dẫn đến bất ổn đối với nền kinh tế. Với lĩnh vực xăng dầu, người điều hành giá là cả một nghệ thuật, vừa để quỹ không được âm, vừa phải đạt đích tăng trưởng kinh tế, lạm phát của quốc gia, vừa hài hòa ích lợi của quốc gia, người dân và doanh nghiệp. Muốn như vậy thì người điều hành giá xăng dầu cần có chuyên môn sâu, tầm nhìn xa và chiến lược, bởi chỉ ít ngày nữa lại đến kỳ điều hành giá xăng dầu, nếu nhà quản lý không nắm vững và phân tích được cơ chế thị trường, những làn sóng tăng giá sẽ xảy ra khi giá xăng dầu tiếp tăng mạnh và tạo sức ép cho cả nền kinh tế.

Thái Thành